Eerste Lezing Jozua 24, 1-2a.15-17.18b
Evangelie-lezing Johannes 6, 60-69
Waarom geloof je?
Waarom geloof je? Wat geloof je? Waarom volg je Christus? Waarom ga je (bijna) elke zondag naar de kerk?
Het zijn best moeilijke vragen. Een heel persoonlijk ook. Ik durf te stellen dat als ik hier iedereen deze vragen stel, ik wel 100 verschillende antwoorden krijg. Op zich logisch, want ieder van ons is uniek, heeft een andere achtergrond en ervaringen in het leven. Mooie momenten, maar vast ook heel vervelende gebeurtenissen die het leven tekenen. Hoe ben je tot geloof gekomen, door je ouders of misschien wel door vrienden.
En dan de vraag: “wat geloof je”. Ook daar zullen we verschillende antwoorden op krijgen. Is dat erg? Ik denk zeker niet. Geloven is een pad waarop je elke keer weer nieuwe dingen ontdekt. Een reis waarop je, hopelijk, steeds dichter bij God en zijn zoon Jezus Christus mag komen. Die reis leggen we allemaal op een anderen manier af. Met een andere snelheid en intensiteit.
Dienen
In de lezing van de profeet Jozua lezen we dat God spreekt: “Als gij de Heer niet wilt dienen, kies dan nu wie gij wel dienen wilt”. God stelt de vraag niet voor niets. Het mooie van deze vraag is dat God het volk zelfs een keuze geeft, “kies dan welke God”. Het volk in de lezing was overtuigd, Hij heeft ons uit Egypte geleid, Hij heeft wonderen verricht. Tot welke andere God zouden wij ons richten? Welk andere God zouden we dienen? Een vastberaden keuze.
Twijfel
Maar in de Evangelielezing ligt dat iets anders. De vraag wordt hier direct door Jezus Christus aan de leerlingen gesteld. Het waren beduidend meer leerlingen dan de 12 apostelen. En er waren daar klaarblijkelijk een groot aantal die de keuze niet wilden maken. Jezus gaf aan dat geloven niet makkelijk was. Zelfs ten overstaan van Jezus, konden deze leerlingen Zijn verkondiging niet begrijpen. Ze konden het niet geloven, ze wilden Hem niet dienen. Vele leerlingen trokken zich terug.
Moeilijk verhaal
De Evangelielezing begon met de opmerking van deze groep leerlingen “Deze taal stuit iemand tegen de borst. Wie is nog in staat naar Hem te luisteren?”
Blijkbaar was de verkondiging van Jezus best moeilijk te begrijpen. Blijkbaar was geloven en Hem dienen geen gemakkelijke keuze. Het was ook zeker geen gemeengoed om Jezus te volgen. Er was duidelijk sprake van veel tegenstand van de Joden, vervolging zelfs.
Toch geloven
En toch kiezen de apostelen, en een aantal andere leerlingen bewust om Jezus te volgen. “Naar wie zouden wij gaan?” Zegt Petrus zelfs. Hadden die apostelen in die tijd alles wel begrepen, geloofden ze alles op dezelfde manier? Nee, beslist niet. Ook zij hadden hun vragen en op veel punten was hun geloof ook best moeilijk uit te leggen. Vaak zien we verhalen in het Evangelie waaruit blijkt dat de apostelen het ook niet altijd zeker wisten. En toch kozen ze ervoor Jezus te volgen en Hem te dienen. Hun keuze was niet in eerste plaats gericht op het allemaal zeker weten en uit kunnen leggen, nee het was een geloof en hoop in Jezus Christus. Geloof dat Hij kun kon leiden, kracht, troost, barmhartigheid kon schenken. Geloof dat Hij een voorbeeld kon zijn om het goede te doen en daar optimale vreugde uit te putten.
En wij nu dan?
Vaak wordt gewezen naar de tijd dat geloven heel gewoon was. Tientallen jaren terug was het ook best gewoon in veel streken. Ik kom zelf uit het oer-katholieke zuiden, mijn hele klas deed de communie en het vormsel. Je volgde gewoon, je vroeg je niet af, dat nu wel zo goed was. Je volgde gewoon, het was niet echt een heel bewuste keuze.
Hert is vandaag de dag wel anders. Geen vanzelfsprekendheid meer en dat is heel goed. Om te geloven en volgeling van Jezus te zijn vraagt van een keuze te maken. Toen u vanochtend opstond had u ook die keuze, ga ik naar de kerk of niet? Ik “moest” wel want ik stond in het rooster…..
Maar het is een bewuste keuze. Een keuze die vast ingegeven is door het verhaal van hoop en de liefde van Christus. Dat ervaren, brengt vreugde. Maar terug naar het begin van mijn overweging, als ik iedereen hier vraag naar die keuze, of misschien wel iets moeilijker, de vraag of u precies alles kunt uitleggen, wat het gebeden wordt, wat er nu precies in onze geloofsbelijdenis staat en wat dat betekent. Hoe u dat ervaart? Ik weet zeker dat ik veel verschillende antwoorden krijg. En in sommige gevallen zelfs dat je bepaalde dingen gewoonweg niet goed kan uitleggen of er de betekenis van kent.
Geloven is een keuze voor de reis
En ik zei al eerder, dat is helemaal geen probleem. Ieder van ons heeft de keuze gemaakt een pad te volgen, op reis te gaan in ons geloof. We ervaren het, ieder van ons, net even anders. We begrijpen wellicht niet alles. We zijn dan ook nooit uitgeleerd. Daar kwam ik tijdens mijn studie theologie wel achter.
Maar de acceptatie dat we niet alles begrijpen, er blijft immers een mysterie aanwezig, waar gewoonweg niet genoeg woorden en denkkracht voor hebben om dat echt te goed te verwoorden. Maar wat ons bindt is de zoektocht, wat onze bindt is die reis waarop we elke dag weer een stapje zetten. En zoals mijn oude pastoor wel eens zei: “als het denkt dat je het zeker weet, dan weet je het zeker niet”.
Rituelen en gebruiken
En zo gaat het ook met de dingen die we doen in ons geloof. In onze wereldkerk. We vieren op een bepaalde manieren, Rituelen en Sacramenten zijn er om ons dichter bij God te brengen, ze symboliseren bepaalde elementen in ons geloofsleven. Zo is bijvoorbeeld het wierook een symbool waarbij de rook opstijgt en een verbinding legt vanuit ons hart met God. Daarom wieroken we vaak op belangrijke momenten in een viering of bijvoorbeeld bij een uitvaart.
De een zal het misschien niet begrijpen en heeft er weinig gevoel bij, de ander vind het prachtig en het versterkt daarmee het geloof en koestert dat moment.
Keuzes
Zoals bij de rituelen en bij alle aspecten in ons geloof en in onze kerken, we zullen het vast niet allemaal op dezelfde manier ervaren, we zullen het wellicht soms ook niet waarderen. Maar, zoals gezegd, is dat niet erg. De bewuste keuze om Christus te volgen, de overtuigende keuze om Hem te dienen, wellicht ook dat we accepteren dat we nooit alles zullen begrijpen of doorgronden, maar dat we de reis aan gaan om wel te proberen individueel en samen elke dag een stapje dichterbij dichter bij God te komen. En ons daar op te richten, dan zullen we ook de vreugde van ons geloof ervaren en kunnen we deze doorgeven aan de mensen om ons heen.
Amen