Handelingen 1, 15v & Johannes 17, 11-19
- Inleiding
Vandaag is het in de kerk de zogeheten Wezen-zondag. Het is nu de 2de zondag in mei, dus òòk: Moederdag. Èn de Meimaand is Mariamaand, gewijd aan Maria, de moeder van Jezus en Moeder van de Kerk.
Wezen-zondag heet de zondag tussen Hemelvaart en Pinksteren. Hemelvaart vierden we afgelopen donderdag – zoals elk jaar – oecumenisch in de Koningskerk.
Jezus zegt, voordat hij ten hemel vaart, tegen zijn leerlingen: “Ik zal u niet als wezen achter laten. Er komt een Trooster, de Heilige Geest, die in u allen aanwezig wil zijn!” Deze zondag is dus méér een dag van – niet van gemis, maar van – verwàchting: van de H. Geest.
De 1ste Lezing is uit Handelingen 1. We horen, dat Jezus’ leerlingen niet bij de pakken neerzitten. Dit, ook al is Jezus uit het zicht verdwenen; en Judas is weggevallen.
Petrus neemt het initiatief en zegt, dat Judas moet worden vervangen. Er zijn 2 kandidaten. Zoals toen gebruikelijk wordt er geloot. De nieuwe apostel wordt Mattias. Zijn gebeente ligt in de Benedictijner Abdij St. Matthias in de Duitse stad Trier. Van Mattias weten we verder niets. Maar de Kerk gaat vorm krijgen! Ook bij ons speelt al geruime tijd de komende reorganisatie van de kerk en kerkgebouwen.
De evangelielezing is uit Johannes 17. Johannes beschrijft als enige afscheidswoorden van Jezus, die hij sprak bij het Laatste Avondmaal. Zijn laatste woorden besluit Jezus met het zogeheten ‘Hogepriesterlijk Gebed’.
Het is een bijzonder, ontroerend en bemoedigend gebed voor ons als Jezus’ leerlingen. Als thema voor onze Eucharistieviering nu kozen we samen met Meerklank: ‘Bidden met Jezus’.
- Laatste woorden van Jezus
Wij vierden Jezus’ Hemelvaart. God was geconcentreerd, geïncarneerd in Jezus. Hij is het liefste kind van God. Hemelvaart doorbrak de fysieke begrenzing van één lichaam. Dan komt de H. Geest, die alle mensen wil gaan bezielen. Het Lichaam van Christus verspreidt zich over de gehele aarde. Het eerste Pinksteren in Jeruzalem is inter-cultureel!
Johannes haalt herinneringen op aan Jezus’ laatste woorden (Johannes 13 -17). Laatste woorden zijn zo kostbaar. Johannes heeft laatste woorden van Jezus bij elkaar gezet. Zij vormen een spiritueel testament. Ze beogen eenheid. Daarmee begint het Hogepriesterlijk Gebed immers: “Heilige Vader, bewaar in uw Naam hen die U mij gegeven hebt: opdat zij één mogen zijn zoals wij.” Eén dus – misschien beter nog: eensgezind.
Deze woorden sprak Jezus bij de Voetwassing. Ook zegt Jezus: “Een nieuw gebod geef ik jullie: heb elkaar lief!” Die Liefde vormt de rode draad. Jezus varieert dit eindeloos in kern-woorden en -waarden, waaruit hij een mozaïek van liefde en gebed opbouwt. Stukjes gekleurd steen worden zo’n mozaïek, zoals stukjes gekleurd glas prachtige glas-in-loodramen in onze kerk vormen.
Telkens herhaalt Christus: “Blijf, wòòn in mijn liefde!” Liefde is een woonplaats. Zo zijn we met hem verbonden als ranken aan een wijnstok.
- Liefde is de missie
Met het ‘Hogepriesterlijk Gebed’ (Jh. 17) besluit Jezus zijn laatste woorden. Het is fascinerend! Want in de schaduw van de dood verwoordt Christus, hoe wij als zijn volgelingen betrokken zijn bij zijn Liefdes-Missie. Hij is gezonden èn wij worden gezonden. Hij bidt dan ook: “Heilige Vader, bewaar in uw naam hen, die U aan mij gegeven hebt – zodat/opdat zij één zijn zoals wij één zijn.” Hebt u dat gevoel ook, dat wij één zijn met God en met elkaar?? Geloven in Jezus’ Missie is je verbonden en één(sgezind) weten met hem en elkaar. Jezus wil ons: zijn leerlingen van toen en nu verenigen en vereeuwigen in liefde. Hij leeft in ons voort. Wij zijn Christus’ Lichaam op aarde!
Vorige week zondag heeft Frank de Haas in zijn overweging de Liefde van en door Christus centraal gesteld. Juist in dat weekend onthulde Ayaan Hirsi Ali haar ommekeer. Kennen wij haar nog? Zij was gevlucht uit Somalië. Ze was daar opgegroeid in een streng islami(s)tisch milieu, met haat tegen joden en christenen en atheïsten. Zij maakte zich daarvan los, en werd atheïst. Ze werd actief in Nederland. Samen met Theo van Gogh maakte ze de anti-islam film ‘Submission’. Ze was negatief over alle religie.
Afgelopen weekend onthulde zij in een interview, dat zij christen is geworden. Ze werd ondervraagd door een kritisch atheïst, met wie zij had samengewerkt. Hij zei tegen haar: “Het christendom is toch geobsedeerd door de zonde?” Ayaan Hirsi Ali antwoordde: Nee, ik denk dat het christendom juist geobsedeerd is door liefde!”
Is dat niet prachtig, wat deze vrouw zegt? Zij is Tweede Kamerlid geweest. Inmiddels woont ze al vele jaren in de USA. Zij heeft de liefdeskracht van het christelijk geloof gevonden. Dat is toch de moeder-waarde, de kernwaarde en de waarheid van ons geloof?! Dit geeft diepe vreugde. Jezus bidt dat dan ook: dat wij voluit vreugde in ons mogen bezitten!
Jezus vraagt in zijn Hogepriesterlijk Gebed subtiel om een aantal gaven voor ons als gelovigen. Dat gebeurt in een aantal fases, op verschillende niveaus.
Wat zegt Jezus onder anderen? Hij waakt over ons. Hij vraagt God als Heilige Vader 3x om ons te bewaren: bewaring in eenheid, in verbondenheid en vreugde, en tenslotte vooràl bewaring voor het kwaad. Wij mogen vertrouwen op Jezus’ voorbede. Maar de bedoeling is dat wij dit waar maken en die eenheid, verbondenheid en vreugde ook doorgeven aan elkaar en aan de wereld. Vooral gaat het ook om liefdevolle bewaring voor het kwaad, zoals we in het Onze Vader bidden.
- Snoei-, groei- en bloei-proces
Wat hier wordt aangeduid is eigenlijk een groeiproces. We kunnen hier ook regelmatig over mediteren. Tenslotte worden we in liefde voltooid, voorbij onze sterfelijkheid. We worden vereeuwigd tot een volkòmen eenheid! Ik zie daarin perfecte driehoek van God, Jezus en ons. Wat gebeurt er dan? Het is zoals bij de wijnstok en de ranken zoiets als: een snoeien in waarheid, een groeien in gezamenlijkheid en een bloeien in goddelijke liefde. Dit geschiedt bij onszelf, bij anderen en ook in de parochie Clara & Franciscus.
Snoeien doet pijn, maar het hoort er wel bij en het gaat niet vanzelf. Het blijft een groeiproces. Er komt zoiets als een nieuwe eenheid. We gaan samen een nieuwe mozaïek of een nieuw glas-in-loodraam creëren. Laten wij het vermetele geloof hebben, dat ook bij een krimpende kerk er toch iets nieuws kan ontstaan: een nieuwe eenheid. Maar het gaat niet vanzelf. Ooit zag ik dat bij restauratie van mozaïeken in Aken. Door chaos heen zag ik het nieuw worden. Er komen nieuwe perspectieven. Laten we elkaar dààrop aanspreken – op weg naar de eenwording binnen Clara & Franciscus.
Het is al met al een subtiel geloofsproces. Daar puzzel ik ook wel over, als Jezus zegt dat hij en wij niet van de wereld zijn…
De Kerk is niet van de wereld; zij is geen horizontaal conflictueus werelds bedrijf, met wereldse normen en waarden. Wij zijn een zoekende, spirituele gemeenschap in de geest van het Gebed van Jezus. Hij heeft voor ons gebeden dat waarheid, gezamenlijkheid en liefde in ons midden mogen groeien.
Zo’n grote vrouw als Ayaan Hirsi Ali heeft er jaren over gedaan om bij de liefde van Christus uit te komen – en wij? Willen wij het vertrouwen van Christus in ons soms beschamen? Is dit niet de diepste vraag om te stellen? Daarom is het slotlied van Meerklank zo mooi: “Geest van God, breek ons open, maak ons vrij, sla de wapens ons uit handen…” Dat wens ik ons toe. In de Naam van de Vader en van de Zoon en van de Heilige Geest, Amen.
- Gebeden
Bidden wij met Jezus, die ons niet verweesd achter liet.
God, wij bidden om liefde en eenheid, meer eenheid binnen onze parochies van Clara & Franciscus. Help ons oog te hebben voor de charisma’s en kwaliteiten van elkaar.
God, wij bidden om liefde, bewaring en bescherming. Help ons ook om elkaar te bewaren voor het kwaad in de wereld. Er is zoveel verdriet en verwarring door alle onrecht en oorlogsgeweld. Help ons om zout en licht te zijn voor de wereld om ons heen.
Bidden wij met Jezus, die ons blijft inspireren.
God, wij bidden om liefde, waarheid en toewijding. Leid ons in de waarheid, zodat wij die als leerlingen van Jezus Christus verspreiden. Wijd ons telkens opnieuw toe aan uw woord en waarheid, zodat wij de zending van Christus voortzetten.
God, wij bidden voor mensen in de marge en mensen in de schaduw. Wij bidden voor zieken en gewonden en stervenden. Leid hen, ook via ons, in rust en vrede. “Tussen de regels door gaat uw Geest ons voor” (Meerklank), leven wij Pinksteren tegemoet.
Ari van Buuren