Eerste Gastspreker – Pater J.Stuyt – 5 maart 2017
Frans van der Lugt, martelaar en Bruggenbouwer
Verkondiging in de Hofkerk, (Parochie Heilige Martelaren van Gorkum) Amsterdam
5 maart 2017, Eerste Zondag van de Veertigdagentijd, door Pater Jan Stuyt SJ uit Antwerpen.
- Wat is een martelaar?
Een martelaar is iemand die getuigt en omwille van dat getuigenis gedood wordt.
Hij of zij getuigt van de Waarheid, van de liefde van Christus, en moet dat bekopen met een gewelddadige dood.
Een martelaar aanvaardt het lijden dat hem overkomt, hij zoekt het niet op. Wie lijden wel zelf zoekt is iemand die naar de psychiater moet of en die een terrorist is. Het lijden, de dood wordt de martelaar aangedaan door iemand anders. De martelaar is iemand die geweldloos handelt, die niet de wapens opneemt om zich te verdedigen.
- Getuigen waarvan? Martelaar voor welke goede zaak?
De martelaar getuigt van iets (of Iemand) dat groter is dan hij zelf. Paulus getuigde van de verrijzenis en werd erom uitgelachen. De apostelen getuigden dat Jezus de Zoon van God is in een tijd dat dit alleen gezegd mocht worden van de keizer. De martelaren van Gorkum kwamen op voor de aanwezigheid van Christus in Eucharistie en voor de eenheid van de Kerk.
Er zijn ook martelaren die opkomen voor deugden die bij het christelijk geloof horen – gerechtigheid en naastenliefde – en die ter dood gebracht worden omdat de machthebbers dat niet dulden: bijvoorbeeld Titus Brandsma en Bisschop Oscar Romero.
Pater Frans van der Lugt hoort bij die groep.
- Pater Frans van der Lugt
Hij is opgegroeid in Amsterdam, was acoliet in de Obrechtkerk en leerling van het Sint Ignatiuscollege. Hij trad in bij de jezuïeten in 1959 en vertrok in 1964 naar het Midden-Oosten. De jaren erna raakte hij verknocht aan Syrië en de Syriërs. Sinds 2011 zat hij opgesloten in het belegerde deel van Homs. Het werd er voedsel steeds schaarser, en bijna alle 57.000 christenen waren weg. Begin 2014 werd hij wereldberoemd door de filmpjes die op internet verschenen. In die filmpjes – gemaakt door de rebellen – vraagt pater Frans om hulp, om vrijgeleide voor de burgers en om voedsel. Hij weigerde om zich uit te spreken tegen de regering van Assad en waarschijnlijk is dat de reden dat hij vermoord is. Twee weken voor Pasen, op 7 april is hij omgebracht in de binnenplaats van het huis waar hij woonde, in Homs. Hij is er ook begraven.
Frans was beroemd door de voettochten die hij organiseerde voor jonge mensen, van alle godsdiensten en uit alle etnische groepen, werkende jongeren en studenten – iedereen deed er aan mee. Hij bouwde bruggen tussen jong en oud, gehandicapt en gezond, moslim en christen. Zijn graf is nu een pelgrimsplaats – Floortje Dessing liet het vorig jaar nog zien in een televisieprogramma.
Twee dingen wil ik naar voren halen die ook voor ons hier belangrijk zijn.
Ten eerste: álle Syriërs lijden – niet alleen deze buitenlandse pater, niet alleen de christenen, maar alle mensen in Syrië verloren familieleden, de meerderheid moest eigen huis en grond verlaten. Ten tweede: er is de tragiek dat de christenen worden verjaagd van het land waar het christendom ontstond. Sint Jan de Doper is begraven in wat nu de grote moskee van Damascus is, de Syrische Christenen die in Amsterdam bijeenkomen in de kerk aan Keizersgracht gebruiken het Aramees, de taal van Jezus. Het land waar de kerk is ontstaan laat hen niet meer toe.
- Boodschap van 6 april
Als eerste lezing hoorden we de laatste boodschap die Pater Frans stuurde vanuit Homs. het was de zondag vóór Palmzondag, de dag vóór zijn dood. Ik herhaal nog enkele passages uit deze boodschap.
“Een mens kan niets doen, maar hij gelooft dat God met hem is in moeilijke omstandigheden,
dat God de gelovige niet in de steek laat..|
God kent ons en weet wanneer wij lijden …
God wil geen kwaad, en zijn blik vol liefde rust op degenen die hij liefheeft…
Geloof helpt een mens om de moeilijkheden te dragen en geduldig te zijn en te blijven hopen…
We zien het kwaad oprukken, maar dat kan ons niet blind maken voor goedheid,
en we kunnen kwaad niet de goedheid uit ons hart laten verdrijven.
We bereiden ons voor op Pasen – Het feest van de overgang van dood naar leven…
Licht schijnt vanuit de donkere groet en zij die deze vlek van duisternis beschouwen zien een groot licht…
Wij wensen deze verrijzenis voor Syrië.
******************************************
In 2015 verscheen bij de Valkhofpers in Nijmegen:
Frans van der Lugt SJ 1938 – 2014, Bruggenbouwer en martelaar in Syrië.
Samenstelling Paul Begheyn SJ
Het werk van pater Frans onder Syrische vluchtelingen in hun eigen land
wordt voortgezet door de Jesuit Refugee Service.
Zie ook op deze website: hier