Toespraak Tim Stok

Beste medeparochianen,

Dank voor uw uitnodiging om een inleiding te geven op het thema Laudato Si in de gastsprekers maand. Dat doe ik graag aan de hand van 5 punten.

Punt 1: allereerst de oproep van Laudato Si tot gedragsverandering.

Laudato Si is de encycliek van Paus Franciscus. Opnieuw maakt de paus mijn verwachtingen waar. Natuurlijk is dit de taak van een franciscaan, en hij doet het ook. De paus maakt zich grote zorgen over een aantal ecologische ontwikkelingen rond de aarde. Als voorbeeld noem ik er drie: de klimaatproblematiek met de opwarming van de aarde, de vervuiling van de oceanen met plastic en het opgebruiken van de laatste grondstoffen. Als alternatief stelt de paus voor, zoals veel mensen die zich zorgen maken, te komen tot persoonlijke gedragsveranderingen. Daarbij gaat het niet om gedragsveranderingen van anderen, anderen dan u. Nee, het gaat echt om gedragsveranderingen van ons als christenen, van mij en jou.

Een groot probleem bij deze gedragsveranderingen is dat de grote ecologische problemen nog zo ver weg staan van ons dagelijks leven. Klimaatopwarming geeft in Nederland zachter weer en voelt gewoon lekker. En wij doen allemaal al aan het scheiden van plastic, dus waarom is het verder ons probleem? Hoezo, grondstofschaarste? Ik kan alles kopen, dus waar gaat dit over?

Hier kan ik niets beter zeggen dan u naar de tekst van Laudato Si te verwijzen. De paus heeft de moeite genomen zijn zorgen daarin te beschrijven. Frans Woortmeijer heeft de moeite genomen een samenvatting van de encycliek te maken. Aan u nu om die tekst eens te lezen. U kunt hem vinden op onze website en anders spreekt u Frans aan voor een kopie.

Punt 2: wat doet de parochie al?

Daar heb ik goed nieuws over. Op initiatief van het Bisdom doen wij mee met de centrale inkoop van groene energie. Veel van u zullen groene energie ook privé al hebben. Het is immers het minste wat je kunt doen. Verder hebben wij de pastorie verbouwd. Dat betekent dat dat gebouw heel veel beter gebruikt kan worden. Ruimtes die jaren leeg stonden, worden nu actief bewoond. Wij gebruiken al heel lang kopjes in de zijbeuk in plaats van plastic bekertjes, wat veel makkelijker zou zijn. De koffie is fair chain Coffee van Moyee. En oud papier inzamelen is onze kosters op het lijf geschreven. Wij doen dus dingen.

Punt 3: wij kunnen het niet alleen.

De problemen zijn veel te groot. Wij hebben elkaar nodig. Maar ook de inzet van 1,4 miljard chinezen en de energiekring van Texel. Zonder elkaars steun gaan wij geen werk maken van noodzakelijke persoonlijke veranderingen. Dat blijven wij lekker veel reizen, plastic gebruiken en gaan wij met elkaar de discussie niet aan dat ons gedrag misschien wel hopeloze problemen voor onze eigen kinderen, jawel, voor onze eigen kinderen en kleinkinderen kan opleveren. Je moet er toch niet aan denken dat je kinderen op je begrafenis zeggen: aardige vent, maar hij keek niet verder dan zijn neus lang was en nu zitten wij met de problemen?

Punt 4: hoe verder?

De initiatiefgroep Laudato Si heeft gezocht naar mensen die ons verder kunnen inspireren om tot meer actie te komen. Van die mensen wil ik Matthijs Schouten noemen. Hij is gastspreker op zondag 21 februari. Maar bijzonder wordt ook zijn lezing na de dienst van 1230 tot 1330. Titel van de lezing: van wie is de natuur nu eigenlijk? Over onze grondhouding ten opzichte van de natuur. Ik wil die lezing van harte aanbevelen en hoop velen van u daar te zien. Een ecoloog en godsdienstwetenschapper, die spreekt naar aanleiding van een encycliek in onze eigen Martelaren. Met de pastoraatsgroep die broodjes regelt als je je aangemeld hebt. Dan moet er wat aan de hand zijn!

Punt 5 en tot slot.

Wat zegt de bijbel? Wat zegt Christus? Genesis is heel duidelijk over het belang van de aarde. Pas op de zesde dag schiep God de mens. Eerst moest de aarde op orde. Anders had God geen waardige plek voor de mens. Christus is onze strateeg. Hij is een stralend voorbeeld van soberheid en balans. Hij had geen enkele behoefte zich te profileren met materiële zaken. Hij is de persoonlijke uitnodiging om met elkaar iets van het leven te maken. Gewoon proberen een goed christen te zijn kan zo maar een van de oplossingen zijn voor de grote ecologische problemen. Misschien is dat wel het mooiste wat de Paus met ons met Laudato Si wil meegeven. Gewoon goed christen proberen te zijn als ecologische probleemoplossing. Ik vind het een motiverende uitdaging en hoop dat jullie om mijn huid zullen zitten om daar dan ook samen wat van te maken.