Stolperstein voor de laatste voorzanger van de Joodse Indische Buurt
Iedereen kent wel de Stolpersteine (Struikelstenen) die her en der in Amsterdam in het plaveisel geplaatst zijn. Het zijn er inmiddels wel duizenden. Elke steen gedenkt een slachtoffer van de Holocaust.
Op 1 september worden er een 4 stenen geplaatst vóór het pand Linnaeuskade 33 voor de familie Verdoner. Samuel Verdoner was de laatste gazzen (voorzanger) van de Indische Buurt.
Iedereen is van harte welkom om om 11 uur de plaatsing van de vier stenen bij te wonen.
U ziet hier hierboven de enig bekende afbeelding van Samuel Verdoner, de laatste gazzen van de Indische Buurt. De Joodse vereniging Rechouwous, die een eigen synagoge in de buurt had, was tot in het jaar 1940 actief. Op woensdag 1 september 2021 wordt om 11 uur een viertal Stolpersteine geplaatst ter herdenking aan deze voorganger, zijn vrouw en hun twee dochtertjes,
Samuel Verdoner ging in zijn middelbare schooltijd in Betondorp naar het Nederlandsch Israëlietisch Seminarium in de Rapenburgerstraat, en studeerde in 1931 af als godsdienstonderwijzer en besnijder. Al eerder was Samuel actief geworden bij de synagoge van de Joodse vereniging Nachaliël, die in het verenigingsgebouw op de Brink in Betondorp samenkwam. Samuel bleek een mooie stem te hebben en toen in 1934 de gazzen, de voorzanger, van de synagoge in de Indische Buurt, een baan aangeboden kreeg in Maastricht, werd Samuel benoemd als voorganger en godsdienstleider bij Rechouwous, de Joodse vereniging voor de Indische Buurt. De synagoge, die eerder in de Molukkenstraat zat, was in die periode op diverse locaties op de Insulindeweg te vinden, en het laatste in een voormalige melkwinkel aan het eind van de Javastraat, in de buurt van het Flevopark.
De synagoge van de Indische Buurt had in de jaren richting de oorlog geen bloeiend bestaan meer. Er was veel concurrentie van de grote synagoge op de Linnaeusstraat, de crisis zorgde ervoor dat velen hun lidmaatschap noodgedwongen moesten opzeggen, en de ontwikkelingen in nationaal socialistisch Duitsland werden steeds beangstigender. Toch besloot de Joodse vereniging voor de Indische Buurt in 1940 een nieuw initiatief te beginnen om maar zoveel mogelijk afgevallen Joodse bewoners van de Indische Buurt terug te winnen voor het geloof. Er werd zelfs een nieuwe uitgave van het tijdschrift Rechouwous – dat eerder tijdelijk in de jaren twintig verschenen was – gepubliceerd, die voor zover bekend in januari t.m. april 1940 verschenen. Ook in augustus 1940 is nog eenmaal sprake van een nieuw bekeringsinitiatief richting de voormalig Joodse bewoners van de buurt. Daarna zwijgen de bronnen.
Samuel Verdoner, zijn vrouw Marie Verdoner-Wagenaar en dochtertjes Nannie Carry en Carry Josephina werden in 1944 in Auschwitz vermoord. Ter herdenking zullen op woensdag 1 september 2021 bij hun laatste adres op Linnaeuskade 33 om 11 uur vier Stolpersteine worden geplaatst. Tevens zal dan het eerste exemplaar van een klein boekje ter herinnering aan deze laatste gazzen van de Indische Buurt worden uitgereikt. U wordt van harte uitgenodigd hierbij aanwezig te zijn. Dat wordt dat zeer gewaardeerd. Het is belangrijk dat wij nooit vergeten wat hier tachtig jaar geleden gebeurd is, toen bijna al onze Joodse buurtgenoten in Amsterdam Oost door de nationaal socialisten werden meegevoerd en vermoord.
Het leggen van onderstaande Stolpersteine is een uitvloeisel van een crowdfundingsactie in de Indische Buurt.
Rogier Schravendeel
Toespraak pastor Marianus b.g.v. zijn installatie tot pastoor van C&F
Op 11 juli 2021 in onze pastor Marianus benoemd tot pastoor van het Samenwerkingsverband Clara & Franciscus. Foto’s van deze plechtigheid zijn ook op deze website geplaatst. Hieronder de toespraak die Pastor Marianus gehouden heeft:
Geachte Mgr. Hendriks, pater Bert Wooning SVD, beste parochianen van
ons Samenwerkingsverband Clara & Franciscus, en allen hier en online
aanwezig: Fratelli Tutti, zusters en broeders!
Vandaag is een bijzondere dag voor onze regio-parochies en voor mij
persoonlijk, omdat Mgr. Henriks aan mij de taak als pastoor van Clara &
Franciscus heeft toevertrouwd.
Dit is voor mij een grote eer, en een teken van vertrouwen van ons Bisdom
Haarlem-Amsterdam in mij als de pastoor van deze grote gemeenschap.
Ik aanvaard deze uitdagende taak als teken van mijn missionaire leven en
mijn diep geloof in God, in Jezus die mij geroepen heeft om de vreugde
van het Evangelie met andere mensen te delen.
Voor deze nieuwe taak als uw pastoor reken ik graag op uw steun en
gebed. Samen met u allen – en ook degenen, die vandaag hier niet
aanwezig kunnen zijn –, samen gaan we verder onderweg met God naar de
toekomst!
Sinds kort is er een Breed Pastoraal Toekomst-Beraad (BPTB) in het leven
geroepen om te komen tot een Beleidsplan voor ons Samenwerkings-
verband Clara & Franciscus.
Dit Beraad bestaat uit het Pastoraal Team, enkele adviseurs en andere
mensen die de wereldkerk, en de inclusieve en inter-culturele samenleving
weerspiegelen. We zochten b.v. naar een evenwicht tussen vrouwen en
mannen en zijn daarom blij met de zusters Dienaressen van de H. Geest SSpS,
die boven in de AnnaBon-pastorie wonen.
Met dit Toekomst-Beraad pakken we ook de draad weer op van de
Werkgroep ‘Ga en vernieuw mijn Huis’, die door de corona-crisis stil lag.
Leden van het Algemeen Bestuur van Clara & Franciscus participeren ook
in dit proces op weg naar een Parochieel Beleidsplan.
Zo’n Beleidsplan zal ook de steunpilaar zijn voor verdere opbouw van ons
Samenwerkingsverband Clara & Franciscus. In de komende maanden
zullen we stap voor stap steeds meer parochianen bij dit proces betrekken.
Ik hoop op uw ondersteuning en samenwerking. Een zeker participerend
leiderschap zal de karakteristiek zijn van mijn werkwijze als uw nieuwe
pastoor. Regelmatig wil ik mensen uitnodigen om mee te denken.
Dit geeft kans en ruimte aan alle parochianen om mee te werken aan
verdere opbouw van onze regio als een interculturele parochie-
gemeenschap.
De toekomst ligt nu in de handen van ons allen. En die toekomst willen we
samen bereiken. De Drie-Ene God is de Spirit en de drijfveer van onze
gemeenschap.
Tot slot wil ik een aantal mensen bedanken.
Allereerst wil ik U, Mgr. Hendriks, van harte bedanken voor uw
aanwezigheid, en voor het vertrouwen en de zegen, die U aan mij hebt
geschonken.
Mijn dank gaat vooral uit naar mijn voorganger pater Bert Wooning, de
voormalige Administrator van ons samenwerkingsverband Clara &
Franciscus. Ik zie hem als een Johannes de Doper, die de weg goed voor
mij heeft voorbereid.
Hartelijk dank pater Bert voor alles, wat u gedaan hebt voor onze regio.
Mijn dank geldt ook de collega’s uit andere kerkgemeenschappen zoals de
Muiderkerk, Elthetokerk, De Bron, en Koningskerk.
Dank voor uw aanwezigheid. De oecumenische samenwerking gaat zeker
verder, ook in de toekomst.
Mijn dank gaat vooral ook naar het Algemeen Bestuur van ons
Samenwerkingsverband Clara & Franciscus, naar alle locatiebesturen en
pastoraats-groepen, naar alle vrijwilligers en alle parochianen.
Dank u voor alles, wat u gedaan hebt en wat u ook in de toekomst wilt
doen voor onze parochies.
Mijn dank geldt ook hen, die veel werk verzet hebben voor deze viering.
Vooral dank ik de kosters, en de cantores en musici van het Koor
‘Jubilemus Domino’ van de Martelaren van Gorcum-parochiegemeenschap.
Last but not least wil ik u, alle mensen hier in de kerk en online, bedanken
voor uw aanwezigheid, medeleven en gebed; voor uw geduld en uw
luisterend oor.
Dank – dank en dank!
Wij zijn samen onderweg met God.
Pater Marianus Jehandut SVD
Breed Pastoraal Toekomst Beraad Clara & Franciscus
communiqué 25 juni 2021
De installatie van pastor Marianus tot pastoor op zondag 11 juli in de Martelaren is een mijlpaal voor het Samenwerkingsverband Clara &Franciscus.
Sinds kort is er het Breed Pastoraal Toekomst Beraad om pastoor Marianus pastoraal te ondersteunen in het proces om te komen tot een missionaire en interculturele parochie Clara & Franciscus. Er is zes maal per jaar een overleg-dag. De eerste bijeenkomst was op vrijdag 25 juni 2021.
De gehele groep bestaat uit 12 pastores en leken (meerdere personen per locatie). De begeleiders zijn Jaap van der Meij en Ari van Buuren. Het Pastoraal Toekomst Beraad heeft nauw contact met het Bestuur van het Samenwerkingsverband.
Op vrijdag 25 juni bespraken wij thema’s als de encycliek “Fratelli Tutti”, “Interculturele Parochie”, “Werving en begeleiding vrijwilligers” en “Persoonlijke ervaringen bij het opstellen en uitspreken van de homilie”. Het Toekomst Beraad pakt de draad op van de werkgroep “Ga en vernieuw mijn huis.” Door Corona heeft deze werkgroep een poos stil gelegen.
Komende jaren horen wij graag van u als parochiaan ideeën en voorstellen hoe het Toekomst Beraad pastoor Marianus zou kunnen ondersteunen. U kunt dit kenbaar maken via email:
toekomstberaad.clarafranciscus@gmail.com
Wij houden u op de hoogte.
(Victor Budke)
Kerkgang in coronatijd
Update Protocol Kerkelijk leven op 1,5 meter
De Nederlandse bisschoppen hebben besloten een verruiming per 26 juni toe te staan wat betreft het aantal aanwezigen bij vieringen. Die verruiming geldt alleen voor grote kerkgebouwen met meer dan 300 reguliere zitplaatsen. Daar mogen op basis van 1,5 meter zitplaatsen bezet zijn.
Dit betekent dat in onze kerk nu 102 kerkgangers welkom zijn – exclusief bedienaren, medewerkers en zangers.
U vindt het aangepaste protocol op de internet-pagina van ons Bisdom Haarlem-Amsterdam. De belangrijkste punten zijn:
U hoeft geen mondkapje meer te dragen tijdens de viering. Ook bij het ter Communie gaan is het niet meer nodig om een mondkapje te dragen. De hostie kan weer bij het uitreiken genuttigd worden.
De richtlijnen van het RIVM inzake hygiëne worden nog steeds in acht genomen. Denk hierbij aan het desinfecteren van de handen bij binnenkomst en de looproute in de kerk.
Reserveren is bij ons niet nodig – behalve bij bijzondere vieringen, die dan tijdig aangekondigd worden.
Muzikale en vocale medewerking
Volkszang door gelovigen is nog niet toegestaan. Repeteren en zingen door de koren tijdens vieringen is toegestaan met maximaal 12 zangers – mits er tussen elke zanger minimaal 1½ meter afstand is en men bij voorkeur niet achter elkaar, maar in een zigzag-formatie staat.
In de vakantieperiode, die vanaf 18 juli begint, zingt een ad hoc-koor met cantores tijdens de viering. Half augustus wordt bekeken wat per september weer toegestaan is qua koorzang.
Uw steun
De bisschoppen vragen ook om de eigen parochie niet alleen in gebed en concrete inzet te ondersteunen, maar ook financieel. Laten we ook de armen niet te vergeten, b.v. door een donatie voor de voedselbank.
samenvatting door de Pastoraatsgroep
Pater Marianus pastoor van Clara en Franciscus
Zoals bekend treedt Pater Bert Wooning svd op 1 juli a.s. terug als pastoor van het samenwerkingsverband Clara & Franciscus. Hij zal worden opgevolgd door onze pastor Marianus.
Op zondag, 11 juli a.s. zal pater Marianus Jehandut geïnstalleerd worden door Mgr J.Hendriks als pastoor van het Samenwerkingsverband Clara & Franciscus. Deze plechtigheid vindt plaats in onze kerk tijdens de Eucharistieviering van 10.30 uur.
Ondanks dat de coronamaatregelen zijn afgeschaald, verzoeken we toch degenen die deze viering willen bijwonen, zich op te geven bij het parochiesecretariaat: secretariaat@hofkerk.amsterdam.
De plechtigheid zal uiteraard ook via de livestream worden uitgezonden. De viering, waarin naast Mgr. Hendriks ook pastor Marianus en pastor Bert Wooning zullen voorgaan, wordt muzikaal ondersteund door cantores van Jubilemus Domino.
Versoepeling coronamaatregelen
Vanaf zaterdag 5 juni
Met ingang van 5 juni 2021 voert de overheid een groot aantal versoepelingen van de coronamaatregelen door. De bisschoppen hebben bezien wat dit betekent voor het protocol van de R.-K. Kerk. De gunstige ontwikkeling in de besmetting cijfers geeft de mogelijkheid tot een versoepeling van het maximum aantal gelovigen dat een viering kan bijwonen.
Groter aantal deelnemers
Met ingang van 5 juni aanstaande verhogen de bisschoppen dit aantal van 30 naar 50. Voor grotere kerkgebouwen met meer dan 300 reguliere zitplaatsen geldt dat maximaal 15 procent van het aantal zitplaatsen kan worden benut. In kerkgebouwen met meer dan 1.000 reguliere zitplaatsen kunnen maximaal 250 personen worden toegelaten. Voor alle kerkgebouwen geldt dat de genoemde maximum aantallen kerkgangers alleen kunnen worden toegelaten als de gelovigen onderling anderhalve meter afstand kunnen houden. Ook de andere basisregels uit het protocol ‘Kerkelijk leven op anderhalve meter’, zoals bijvoorbeeld de regels over vooraf reserveren, communie uitreiken, hygiëne en het dragen van mondkapjes blijven onverkort gelden.
| aantal zitplaatsen | maximaal aantal deelnemers |
| tot 300 zitplaatsen: | maximaal 50 deelnemers |
| van 300 tot 1000 zitplaatsen: | maximaal 15% van het aantal reguliere zitplaatsen |
| meer dan 1000 zitplaatsen: | maximaal 250 deelnemers |
| voor zover 1½ meter afstand kan worden gehouden |
Zingen
De richtlijnen met betrekking tot zingen wijzigen op 5 juni nog niet, met uitzondering van zingen door kinderen tot en met 12 jaar. Volgens deskundigen is zingen door koren pas weer verantwoord vanaf het risiconiveau ‘waakzaam’ dan wel als er minder dan 1200 nieuwe besmettingen per dag zijn. Op dit moment bevindt Nederland zich nog niet op dat risiconiveau. Dit betekent dat voorlopig de richtlijn gehandhaafd blijft dat één cantor of maximaal vier zangers kunnen zingen. Voor kinderen t/m 12 jaar kan een uitzondering gemaakt worden. De overheid heeft aangekondigd te verwachten dat per 30 juni verdere versoepelingen kunnen ingaan.
De bisschoppen hopen eind juni meer duidelijkheid te kunnen geven over de vraag wanneer koren weer verantwoord kunnen gaan repeteren en zingen tijdens vieringen. De bisschoppen houden ook overigens in de komende weken een vinger aan de pols waar het gaat om mogelijkheden tot versoepeling van de corona maatregelen.
Project Kiemkracht
Kiemkracht is een initiatief van de Zusters SSpS die in de Anna Bon wonen. Samen met de paters SVD zijn zij een diaconaal missionair project gestart onder de naam Kiemkracht.
Op 18 mei heeft het Kiemkrachtteam voor haar vrienden en bezoekers pakketten klaargemaakt. Deze pakketten waren o.a. ook bestemd voor de bezoekers van het Hangmannen-project van de Gerardus Majella.
Hieronder een film van de dag, waarop de pakketten werden samengesteld en uitgereikt.
Dodenherdenking 4 mei in de Hofkerk
Op dinsdagavond 4 mei is er vanwege de corona-crisis opnieuw geen publieke herdenking met sprekers namens de burgerlijke gemeente en namens de kerken.
De Hofkerk zal wèl geopend zijn tussen 19:30 en 20:30 uur. Men kan de kerk betreden via de rechter ingang waarna men bloemen kan leggen bij het oorlogsmonument in de Mariakapel. Wie dat wenst mag een korte poos in de kerk blijven zitten, waarbij men uiteraard wel de afstand van anderhalve meter tot andere bezoekers dient te bewaken. Daarna dient men naar voren te lopen en via het middenpad naar buiten te gaan.
De grote luidklok zal van 19.45 uur tot 20.00 uur luiden.
Om 20 uur, na de twee minuten stilte, zal Godfried Jansen op het orgel het Wilhelmus spelen. De grote rouw- en trouwdeuren staan open. De mensen op het kerkplein kunnen meezingen.
De Hofkerk bevat enkele herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog. In de Mariakapel, zijn twee gedenkstenen: één met namen van parochianen, die zijn ‘weggevoerd en niet terug gekomen’. En één voor hen die in het voormalig Nederlands Indië omkwamen.
In de koffiebeuk bevindt zich, ietwat verscholen een gedenkaltaar.
Aan het Adema-orgel – na de oorlog gebouwd uit een legaat van de Joodse parochiaan Elisabeth de Bruin – hangt een plaquette die aan haar herinnert. Elisabeth is in 1943 omgekomen in concentratiekamp Auschwitz.
Om 20.30 uur sluit het kerkgebouw.
Het ontroerende gedicht “Verzonken in gedachten” van Kees Disch leest u hier.
Kees de Haan onderscheiden
Vandaag, de dag voor Koningsdag, kreeg Kees de Haan bezoek van de burgemeester van Diemen, die hem verblijdde met de versierselen van de Orde van Oranje Nassau. Dit, als teken van erkenning van Kees’ grote verdiensten voor de Martelaren van Gorcum. Lid van Jubilemus Domino, collectant, adviseur bij de restauratie van de kerk en de verbouwing van de pastorie tot woonheden en daarna bouwkeundig lid van de Stichting Beheer. Er zijn weinig dingen die Kees niet voor de Hofkerk heeft gedaan!
Kees, van harte gefeliciteerd en volkomen verdiend!
